TARIMSAL AMAÇLI KOOPERATİFLERDE SÜTÜN DEĞERLENDİRİLMESİ PROJESİ

Süt mamüllerinin yurt ekonomisindeki çok önemli yeri yanında halkımızın beslenmesinde bilhassa çocuk sağlığı yönünden önemi büyüktür.
Ülkemizde süt üretimi ve süt endüstrisinin gelişimi karbonhidratlara dayalı hatalı beslenme alışkanlıklarının önlenmesinde en büyük etken olacaktır.
Bu dersimizde başlıca süt işleme yöntemlerini ve bunların kooperatif olarak gerçekleştirilmesinin yararlarını göreceğiz.

SÜTÜN DEĞERLENDİRİLMESİNİN ÖNEMİ

Eski çağlarda süt ve mamüllerinin önemini kavrayan her aile bir çok süt hayvanı besleyerek kendi ihtiyacını karşılamış, ayrıca ondan tereyağı, peynir, yoğurt vb. dayanıklı süt mamülleri yaparak sütün kullanım şeklini ve zamanını artırmıştır.
Gıda maddeleri tüketiminde gıda değeri kadar ürünün hijyenik şartlarda üretilip, tüketiciye ulaştırılmasında önem taşımaktadır.

Şekil 1. Süt üreticilerden güğümlerle yada tankerlerle toplanabilir.

Ülkemizde pazara inen çiğ sütün ancak % 10'u yüksek teknoloji kullanılarak tamamen hijyenik koşullarda üretim yapan fabrikalarda işlenmektedir.
Avrupa Topluluğu Ülkelerinde ise sütün tamamına yakın yaklaşık % 92'si fabrikalarda işlenmektedir.
SÜTÜN  DEĞERLENDİRİLMESİNDE  FABRİKASYONUN ÖNEMİ

- Süt ve ürünlerinin daha iyi tanınmasını sağlar,
- Her zevkte ve durumdaki kimselerin talebini karşılar,
- Kalite yüksektir,
- Mamüllerin standardizasyonu sağlanır,
- Kontrol ve pazarlama kolaylaşır,
- Artıklar değerlendirilir,
- Uzak bölgelere taşınmaları kolaylaşır,
- Stok yapılarak bölge ve mevsimler arasındaki fiyat farkları azalır.

Şimdi sütün değerlendirilmesinde başlıca üretimlerin teknolojisini görelim.

Şekil 2. Süt gelişmiş teknolojiler ile sağlıklı ürünlere işlenebilir.

SÜT  DEĞERLENDİRME  PROJESİ

Sütün fabrikalarda modern yöntemlerle işlenmesinin çiftçilerce ayrı ayrı ilkel koşullarda değerlendirilmesine bir çok üstünlüğü olduğu daha önce açıklanmıştı.
Süt   değerlendirme   projesini   uygulamak   üzere   kurulan kooperatiflerin desteklenip, yaygınlaştırılması ile hem hayvan başına süt verimi artacak, çiftçinin geliri yükselecek hem de hayvan nesli ıslah edilecektir.
Aynı zamanda köyde gelirini yükseltme imkanı bulan çiftçinin göç arzusu kırılacak, köyünde çalışması temin edilecektir.

Şekil  3. Fabrikalarda  süt ürünleri  sağlığa uygun  malzemelerle ambalajlanmaktadır.

PROJENİN  KAPASİTESİ

Süt değerlendirme tesisleri günde 5 ton süt işleyeceklerdir. Yılda 8 ay boyunca çalışacağı varsayıldığında yıllık toplam süt işlere kapasitesi 5x8x30 = 1200 ton olacaktır.
Ortalama olarak beş kilo sütten 1 kg peynir elde edildiğine göre peynir üretimi olarak kapasite 1200 ton/5 = 250 ton olacaktır.