Ürünlerimiz    İletişim    ilan ekle
 Anasayfa
 Ürünlerimiz
 Yemek Tarifleri

 Ana Sayfa
 Tarımsal Haberler
 Arıcılık
 Bağcılık
 Balıkçılık
 Beslenme
 Büyükbaş Yetiştiriciliği
 Gıda
 İpekböceği
 Kanatlı
 Kooperatifcilik
 Küçükbaş yetiştiriciliği
 Meyvecilik
 Sebzecilik
 Tavukçuluk
 Sulama
 Gübreleme
 Peyzaj
 Yetiştiricilik
 Bize Ulaşın
 Linkler
 Toprak su Muhafazası
 Destekleme
 Site Haritası
 Ürünlerimiz


Ürünlerimiz
Meyve fidanı
Aşı Bağı
Meyve tohumu
Aşısız yabani çöğür
Klonal çöğür


 Bilgi için
0 544 543 7177
cinarziraat@hotmail.com

KOOPERATİFÇİLİĞİN ÜLKEMİZDEKİ DURUMU VE GELİŞİMİ

Geçen dersimizde Cumhuriyet öncesi kooperatifçilik hareketimiz anlatılmıştı. Bu dersimizde Cumhuriyetin ilanı ile başlayan kooperatifleşme hareketi ve gelişimi anlatılacaktır.
Cumhuriyet  dönemindeki  kooperatifleşmeyi  de  iki bölümde ele alacağız.
1.  Planlı dönem öncesi (1923-1960)
2.  Planlı dönem sonrası kooperatifleşme (1961 ve sonrası) hareketi.

PLANLI  DÖNEM  ÖNCESİ  (1923-1960) KOOPERATİFÇİLİK  HAREKETİ

 

Cumhuriyetin ilanından hemen sonra ilk kooperatifler kanunu diyebileceğimiz 21.4.1924 tarihli ve 498 sayılı "İtibari Zirai Birlikleri (Kooperatifleri) Kanunu" yürürlüğe konulmuştur. Bugünkü anlamıyla tarım kredi kooperatifleri kanunu olmaktadır. Bu kanuna dayalı olarak ilk kooperatif 1927 yılında İzmir'de "İtibarı Zirai Birliği" kurulmuştur.
1925 yılında Atatürk'ün de kurucu ortağı olduğu "Ankara Memurin Erzak Kooperatifi" Ankara'da kurulmuştur.
1926 yılında ticari faaliyetleri düzenlenmek amacıyla çıkarılan Ticaret Kanununda kooperatifler "Ticaret Ortaklığı-Kooperatif şirket" olarak tarif edilmiştir.

Şekil 1. Atatürk’ün bir tarımsal işletmeyi ziyareti.

            1936 yılında Silifke kazası Tekir Çiftliği Tarım Kredi kooperatifi kurulmuştur. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, bu kooperatife kurucu ve 1 numaralı ortak olmakla hem kooperatifçiliğe olan inancını ortaya koymuş, hem de modern tarım tekniğini uygulama konusunda yol gösterici olmuştur.

Şekil  2.  Manisa  Bağcılar Kooperatifi'nin  kuruluşuna ait  Bakanlar Kurulu  Kararı.

 


Şekil 3. Tekir Çiftliği Tarım Kredi Kooperatifinin kurucu ortaklarını gösteren  ana sözleşme  sayfası.

Kooperatifçilik çalışmaları 1950'li yıllardan itibaren bir canlılık sürecine  girmiştir.  Nitekim  ilk  olarak  1961  Anayasası'nda kooperatifçiliğe yer verilmiştir.

Şekil  4.  Atatürk'ün tarıma verdiği önemi resmeden bir yağlı boya tablo.

PLANLI  DÖNEM  SONRASI  (1961 VE  SONRASI) KOOPERATİFLEŞME  HAREKETİ

Bu dönemin en önemli özelliği kooperatifçilik konusu ilk defa Anayasada yer almıştır. Nitekim 1961 Anayasa'sının 51. maddesinde "Devlet  kooperatifçiliğin  gelişmesini  sağlayacak  tedbirleri  alır" hükmüne yer verilmiştir.
I. Beş Yıllık Kalkınma Planından başlayarak günümüze kadar olan  dönemde  kooperatifleşmenin  öneminin  kırsal  kesime anlatılmasını  kolaylaştırmak bakımından  devlet çeşitli  proje ve modeller geliştirmiştir.
Bu modellerin ilki tek tip çok amaçlı kooperatif dediğimiz "Köy Kalkınma Kooperatifi" modelidir.  Köy Kalkınma Kooperatiflerinin kurulmasına 1964 yılında başlanmıştır.
Köy Kalkınma Kooperatiflerince uygulanacak projelere  kaynak temin etmek için "Dış Ülkelere İşçi Göndermede Kooperatif Kuran Köylülere Öncelik Tanıma Projesi" geliştirilerek yürürlüğe konulmuştur. 1965-1974 yılları arasında 1204 kooperatif projesine 42.277 kişilik işçi kontenjanı tahsisi yapılmıştır.
1969  yılında  1163  Sayılı  Kooperatifler  Kanunu  yürürlüğe konulmuştur. Bu kanunla kooperatifçilik çalışmalarında konu bazında ihtisaslaşma eğilimi başlamıştır.
Ancak 1163 sayılı kanuna göre kurulan kooperatifleri tarımsal amaçlı kooperâtifler ve tarım dışı amaçlı kooperatifler olarak ikiye ayırmak gerekecektir,
Bugün tarımsal amaçlı kooperatifler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile tarım  dışı  kooperatifler ise Sanayi ve Ticaret  Bakanlığı  ile ilgilendirilmiştir.
Biz konumuz gereği bundan sonraki derslerimizde sadece tarımsal amaçlı kooperatiflere değineceğiz.

TARIMSAL  AMAÇLI  KOOPERATİFLER  HANGİLERİDİR?

 

1163 sayılı kanunla kurulan tarımsal amaçlı kooperatifleri 1988 yılına kadar şu ünvanları taşıyordu:
-  Köy Kalkınma Kooperatifi
- Orman Köyünü Kalkındırma Kooperatifi
- Hayvan Üreticileri Tedarik ve Pazarlama Kooperatifi
- Su Ürünlerini Üretim ve Değerlendirme Kooperatifi
- Zirai Sulama, Toprak Muhafaza ve Arazi Islahı (Toprak-Su) Kooperatifi
- Pancar Ekicileri İstihsal ve Satış Kooperatifi
- Çay Ekicileri İstihsal ve Satış Kooperatifi Toprak ve Tarım Reformu Kooperatifi
- Elektrik Üretim Kooperatifi

olmak üzere (9) türden ibarettir.

1988 yılına gelindiğinde o zamanki adıyla Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı'nın görev alanında bulunan (9) çeşit kooperatif sayısı yaklaşık 11.000 idi.


Şekil  5. Elsanatları  konusunda faaliyet  gösteren  bir  Köy  Kalkınma
Kooperatifinin  atölyesi.


şekil 6. Arıcılık konusunda faaliyet gösteren bir Köy Kalkınma
Kooperatifinin  kovanları.


Şekil  7.  Orman  Köyünü  Kalkındırma  Kooperatifinin  ormancılık faaliyeti.


Şekil  8.  Su ürünlerini Üretim ve Değerlendirme Kooperatifinin balıkçılık faaliyeti.

 


Şekil 9. Hayvan Üreticileri Tedarik ve Pazarlama Kooperatifinin
hayvancılık uygulamaları.


Şekil 10. Zirai  Sulama,  Toprak  Muhafaza ve  Arazi  Islahı  (Toprak-Su) Kooperatifinin  sulama  tesisleri.


Şekil 11. Çay Ekicileri  İstihsal ve Satış  Kooperatifi Ortaklarının çay hasadı.


Şekil  12. pancar Ekicileri  İstihsal ve Satış  Kooperatifi  idare binası.


Şekil  13. Zirai alet ve ekipman projesi uygulayan bir kooperatifin çalışmaları.

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu'nun günün ihtiyaçlarına cevap verememesi,  ekonomik  faaliyetlerin  serbest  piyasa  ekonomisi şartlarına doğru yönelmesi gibi sebeplerle 1988 yılında ve 3476 sayılı kanunla mevcut kanunda önemli değişiklikler yapılmıştır.
KANUNDA  YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER  TARIMSAL AMAÇLI  KOOPERATİFLERİ  NASIL ETKİLEMİŞTİR?

Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca, 3476 Sayılı kanunla yapılan değişikliklerin mevcut kooperatiflere yansıtılabilmesi için çalışma konuları  aynı  veya  benzer  nitelikte  olan  kooperatiflerin ana sözleşmelerinde birleştirme çalışmaları yapılmıştır. Buna göre 4 tip ana sözleşme geliştirilmiştir. Tarımsal kalkınma, Sulama, Su ürünleri, Pancar ekicileri kooperatifi bünyesinde toplanan kooperatifler aşağıda açıklanmıştır.
1- TARIMSAL KALKINMA KOPERATİFİ

- Köy Kalkınma Kooperatifi
- Orman Köyünü Kalkındırma Kooperatifi
- Hayvan Üreticileri Tedarik ve Pazarlama Kooperatifi
- Çay Ekicileri İstihsal ve Satış Kooperatifi

2- SULAMA KOOPERATİFİ

Zirai Sulama, Toprak Muhafaza ve Arazi Islahı (Toprak ve Su) Kooperatifi

3- SU  ÜRÜNLERİ  KOOPERATİFİ

- Balıkçılık İstihsal Satış Kooperatifi
- Su Ürünlerini Üretim ve Değerlendirme Kooperatifi

4- PANCAR  EKİCİLERİ  KOOPERATİFİ

Pancar Ekicileri İstihsal ve Satış Kooperatifi

Ayrıca kanunda yapılan değişikliklerle; kooperatiflerin ve üst kuruluşlarının  sağlıklı  bir  şekilde  teşkilatlanabilmesi,  ekonomik bakımdan güçlü bir yapıya kavuşması için ortaklık payının değeri yeniden düzenlenmiştir.
Kooperatif ve üst kuruluş ilişkilerinin geliştirilerek kooperatif organlarının daha verimli çalışır hale getirilmesi sağlanmıştır.
Denetim konusunda devletin denetimi yanında kooperatif ve kooperatif üst kuruluşlarının denetici organları kanalıyla bir oto-kontrol sisteminin kurulması hedeflenmiştir.





page counter
Siteiçi Arama Motoru

 

Google Gruplar
cinarziraat grubuna
kayıt ol
E-posta:

Bu grubu ziyaret et


Dost Siteler

Atletizm Portalı
Çınar Fidancılık
Turkey Hotel Trend
Yemek Tarifleri
tarım ilan sitesi
ısparta şehir portalı
www.bahcesel.com



Ana Sayfa | İlan Ekle | Arıcılık | Bağcılık | Beslenme | Büyükbaş Yetiştiriciliği | Gıda | İpekböceği
Kanatlı| Küçükbaş yetiştiriciliği | Meyvecilik | Sebzecilik | Yetiştiricilik | Tavukçuluk | Ürünlerimiz

cinarziraat@hotmail.com
Sitemizdeki bilgiler yayçep ve www.ebkae.gov.tr den alıntıdır
Elma, Armut, Kiraz, Fidanı, Mahlep, Badem, Zerdali, Şeftali, tohum, tohumu, plastik, aşı bağı, Jersey Mac, Grany Smith, Golden, Starking, Red Chief, Jona Gold, M9, MM106, MM11, Yabani Çöğür, Dixired, Monroe, Nektarin , Armking. Crimson Gold, S.S.Summer Red, Fantassia, 0900 Ziraat, Dalbastı, Aksehir Napolyonu, Allahdiyen,Uluborlu Napolyonu, Lambert, Starks Gold , Beyaz Kiraz, Akça, Williams , Santa Maria , Deveci ,Ankara ,Margeret Maria , Alyanak,Tyrinte , Sekerpare , Tokaloğlu , Ninfa , H.Haliloglu , Hasanbey , Aprikoz(Igdir) , Esme, Limon , Ekmek , Sebin , Bilecik , Kaplan , Yalova-1 , Yalova-3 , Yalova-4 , Trabzon Hurmasi (Cennet Elmasi), Hachiya (Çikolatali) , Hachiya (Çikolatasiz) , Texsas, Nonperail , Drake , Fernandez , Can-Papaz, President, Stanley , Kütahya , Hicaz , Gemlik, Domat , Samanlı , Toprak Ulak, Çakir , Çekiste , Çelebi , Çiller , Elma , Şeftali , Kiraz , Armut , Kayısı , Ayva , Ceviz , Badem, Erik, Vişne , Nar, eğridir, ısparta, afyon, çay,