TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNİN ÇALIŞMASI

Bu dersimizde Türkiye Tarım Kredi Kooperatiflerinin kuruluşu, amacı, çalışma konuları ve Türk tarımındaki yerini ve önemini inceleyeceğiz.

TARIM  KREDİ  KOOPERATİFLERİNİN  ÇALIŞMASI

Çiftçilerin; hele küçük çiftçilerin bankalardan kredi almaları çok zor   hatta  imkânsızdır.  Zira  küçük  çiftçiler  bankalara  güven verememektedirler. Zaten kredi alabilmek için, güvence gösterecek mal varlıkları da pek yoktur.
Bankalardan borç alamayan küçük çiftçiler şahıslara yönelirler. Burada da yüksek faiz ve daha bir çok ekonomik ve sosyal sorun ortaya çıkar.
Ancak çiftçinin üretim faaliyetlerini yürütebilmesi için krediye ihtiyacı  olduğu  da değişmeyen  bir gerçektir.  İşte Tarım  Kredi Kooperatifleri, çiftçilerin kredi ihtiyaçlarını en iyi giderebilecek tek örgüt olarak ortaya çıkmaktadır.

Resim 1. Tarım Kredi Kooperatiflerini Merkez Birliği.

TARIM    KREDİ   KOOPERATİFLERİNİN       AMAÇLARI NELERDİR?

Tarım Kredi Kooperatiflerinin amaçları şu şekilde sıralanabilir.
1 -  Mevduat toplamak
2-  Kredi sağlamak
3-  Faiz haddini düşürmek
4- Ortaklara kredi konusunda tavsiyelerde bulunmak
5- Alınan kredinin üretiminde kullanılmasını gerçekleştirerek tarımsal üretimin artmasını sağlamak
6- Tarımsal  girdileri  ve  diğer ihtiyaçları,  kaliteli,  ucuz ve zamanında temin ederek hizmete sunmak.
Bunun için Tarım Kredi kooperatifleri ortaklarına, yalnız üretim işlerinde kullanılmak üzere kredi verilir.

Resim 2.  Tarım   Kredi   Kooperatiflerinin   ortaklara   sağladığı
kredilerden  biri de gübredir.

TARIM    KREDİ    KOOPERATİFLERİ       NE   ZAMAN KURULMUŞTUR?

1929 yılına kadar çiftçilerimize kredi Ziraat Bankası tarafından verilmiştir. 1929 yılından itibaren Türkiye'de bugünkü anlamda tarım kredi kooperatifleri kurulmağa başlanmıştır.

TARIM  KREDİ  KOOPERATİFLERİNİN  KURULMASINA NEDEN GEREK GÖRÜLMÜŞTÜR?

1- Ziraat Bankasının ilçe ve illerde şubeleri vardır. Çiftçilerin buralardan kredi alması gelip gitmesi gibi birçok güçlükler vardır. Kooperatifler bucak ve köylerde örgütlenerek bu güçlüğü ortadan kaldırmıştır.
2- Ziraat bankası birçok çiftçiye kredi verdiğinden, sağlıklı kontrol mekanizması oluşturamamakta ve aldıkları parayı kullanmakta çiftçileri serbest bırakmak zorunda kalmaktadır. Bu şekilde kredinin verimli olmadığı da bir gerçektir.
3- Çiftçilerimiz çoğunluğu küçük çiftçi olduğundan, kredi almak için Ziraat Bankasına garanti verememektedirler.
İşte  bu  sakıncaları  ortadan  kaldırmak  için  Tarım  Kredi Kooperatiflerinin kurulması uygun bulunmuştur.

Resim 3. Ortaklara sağlanan harman makinasıyla çalışma.

TARIM  KREDİ  KOOPERATİFLERİNİN  ÖNEMİ

Türkiye nüfusunun yaklaşık % 50'si kırsal alanda yaşamaktadır. Yani tarımla uğraşmaktadır. Dolayısıyla Türk Ekonomisi büyük ölçüde tarıma  dayanmaktadır. Şu  halde  tarımın  ekonomik  bünyesinin güçlenmesi, Türk ekonomisinin güçlenmesi demektir.
Daha öncede belirtildiği gibi, Türkiye'de genel olarak küçük çiftçi işletmeleri  hakimdir.  Bunlardan yıllık tüketim  ihtiyaçlarını  ancak sağlayabilecek durumdadırlar. Yeni üretim yapabilmek için herhangi bir tasarruf yapabilmeleri ve yatırım yapabilmeleri mümkün değildir. Halbuki modern tarımda üretim yapabilmek için, toprak ve iş gücünden başka birçok üretim araçlarına ihtiyaç vardır. Bu küçük çiftçilerin banka veya  şahıslardan  kredi  sağlamalarının  güçlüğüne de  yukarıda değinilmişti.
Bu nedenle küçük çiftçiye en uygun şartlarda krediyi Tarım Kredi Kooperatifleri sağlamaktadır ve bu bakımdan da Türkiye için önemi çok büyüktür.
Ülkemizde küçük çiftçinin kredi sorunu, milyonlarca üreticinin sorunudur. Bu sorunu en iyi biçimde çözebilecek örgüt de Tarım Kredi Kooperatifleridir.

Resim 4. Gübrenin taşınmasından bir görüntü.

TARIM  KREDİ  KOOPERATİFLERİNİN  KURULUŞ YAPISI

Kuruluş yapı itibariyle Türkiye'nin dört bir yanında, bilhassa köy ve kasabalarda faaliyet gösteren 2499 birim Tarım Kredi kooperatifi, vilayetlerde teşkilatlanan 16 bölge birliği ve Ankara'da Merkez Birliği olmak  üzere  üç  kademede  Türk  köylü  ve  çiftçisine  hizmet götürmektedir.
Hizmet götürülen köy sayısı 27851 , ortak çiftçi sayısı 1.519.374 ü bulan bir kuruluştur.

TARIM  KREDİ  KOOPERATİFLERİNCE  ORTAKLARA SAĞLANAN  KREDİLER

Dersimizde son olarak, Tarım Kredi Kooperatiflerinin ortaklarına sağladığı kredileri anlatırken, ayni verme yönündeki gelişmelerden ve çok amaçlı kooperatifçilik çalışmalarından da kısaca söz edeceğiz.
Tarım Kredi Kooperatifleri son yıllarda, ortaklarına sağladığı nakdi kredinin yanında ayni kredi olarak gübre yem, tohumluk, fide, tarımsal ilaç, araç, gereç, damızlık süt ineği ve tüketim ihtiyaç maddelerinin toptan ve ucuza sağlanması ve ortaklarına dağıtılması faaliyetlerine de başlamış bulunmaktadır.
Ortaklara sağlanan krediler de şunlardır;

1 -  Kısa Vadeli İhtiyaç Kredileri:

Ortakların tarımsal (İşletmelerine ait, tohumluk, fide, gübre, ilaç, yem, ekme biçme, toplama kurutma gibi faaliyetleri ile insan, hayvan, makina işçiliği ücretlerin ödenmesi, ortağın yıllık işletme sermayesinin zayıf ve eksik unsurlarının tamamlanması amacıyla, nakdi ve ayni olarak azami bir yıl vade ile verilen kredilerdir.

2-  Orta Vadeli İhtiyaç Kredileri:

Tarımsal işletmenin her nevi canlı, cansız unsurlarını oluşturan, tarımsal araç gereç, traktör, su motoru, mibzer, patoz pülverizatör, pulluk,  diskaro,  at  arabası,  romörk ve  bunların  lastikleri  gibi malzemelerle, ihtiyaç duyulan iş; çift ve irat hayvanlarının sağlanması amacıyla en çok beş yıla kadar açılan aynı kredilerdir.

3-  Diğer Krediler:

EI  sanatları,  pazarlama,  destekleme  kredileri  ile  işlemin mahiyetine göre merkez birliğince açılan kredilerdir.